เลเซอร์ผิวหนัง ทางเลือกในการรักษาปัญหาผิวพรรณ

    เลเซอร์ผิวหนัง (Laser Skin) คือกระบวนการรักษาผิวหนังอย่างหนึ่ง ซึ่งช่วยปรับสภาพผิวให้ดีขึ้นด้วยเลเซอร์ โดยยิงแสงเลเซอร์ไปตรงบริเวณที่เกิดความผิดปกติ และลอกชั้นผิวหนังออกทีละชั้น เรียกอีกอย่างหนึ่งว่าการกรอผิวด้วยแสงเลเซอร์ (Lasabrasion) หรือการยิงทำลายด้วยแสงเลเซอร์ (Laser Vaporization)

    การทำเลเซอร์ผิวหนังช่วยรักษาปัญหาผิวพรรณได้ โดยทั่วไปแล้ว การทำเลเซอร์จะรักษาปัญหาผิวพรรณด้านต่าง ๆ ดังนี้
    - เนื้องอกหลอดเลือด ผู้ที่มีปานแดง เส้นเลือดฝอยบนใบหน้าหรือบริเวณคอขยายตัวผิดปกติ เกิดเนื้องอกฮีแมงจิโอมา (Haemangiomas) หรือป่วยเป็นมะเร็งคาโปซี (Kaposi Sarcoma) เข้ารับการรักษาด้วยเลเซอร์ผิวหนังได้
    - เม็ดสีผิดปกติหรือรอยสัก เลเซอร์ผิวหนังใช้รักษาผู้ที่เม็ดสีผิวผิดปกติ เช่น รอยปาน ฝ้า หรือปานดำแต่กำเนิด รวมทั้งใช้ลบรอยสักบนผิวหนัง
    - การกำจัดขน เลเซอร์ใช้กำจัดขนได้ โดยเฉพาะผู้ที่เกิดภาวะขนดกขึ้นตามร่างกาย
    - คีลอยด์และรอยแผลเป็นที่นูนหนา ผู้ที่มีรอยแผลเป็นนูนและหนา หรือผู้ที่เกิดแผลคีลอยด์นั้น อาจหาวิธีกำจัดรอยแผลได้ยาก การทำเลเซอร์ผิวหนังจะช่วยตกแต่งแผลเป็นให้ดีขึ้นได้
    - การฟื้นฟูปรับสภาพผิว การทำเลเซอร์ปรับสภาพผิวจะครอบคลุมปัญหารอยเหี่ยวย่น รอยแผลเป็น และผิวไหม้จากแสงแดด
    - การรักษาอื่นๆ นอกจากปัญหาผิวพรรณต่างๆ ที่กล่าวไปแล้ว การทำเลเซอร์ผิวหนังยังช่วยรักษาหูดที่เกิดจากการติดเชื้อ อาการรอยโรคบนผิวหนัง มะเร็งผิวหนัง สิว และโรคสะเก็ดเงินชนิดผื่นหนา (Psoriasis Plaques)

    ก่อนตัดสินใจทำเลเซอร์ควรพิจารณาว่าปัญหาผิวพรรณที่เกิดขึ้นนั้นรักษาด้วยวิธีดังกล่าวได้หรือไม่ ในที่นี้จะกล่าวถึงเฉพาะการทำเลเซอร์เพื่อฟื้นฟูและปรับภาพผิวเพียงอย่างเดียว ซึ่งครอบคลุมผู้ที่มีปัญหาผิวพรรณต่อไปนี้

    - ริ้วรอยหรือรอยเหี่ยวย่นรอบดวงตา บริเวณปาก หรือบนหน้าผาก
    - จุดด่างดำ กระแดด หรือกระในผู้สูงอายุ
    - ระดับสีผิวไม่สม่ำเสมอ หรือผิวไม่เรียบเนียน
    - ผิวไหม้จากแสงแดด
    - หลุมสิวหรือรอยแผลเป็นที่เกิดจากสิว อีสุกอีใส หรือได้รับบาดเจ็บ
    - ผิวหนังกลับมาหย่อนคล้อยหลังจากยกกระชับผิว

    ประเภทของเลเซอร์ผิวหนัง

    1. เลเซอร์ที่ทำให้ผิวเกิดอาการลอก (Ablative Laser Resurfacing) คือวิธียิงเลเซอร์ลอกชั้นผิวที่บางออกไป แพทย์จะยิงเลเซอร์ที่มีระดับความแรงสูงไปที่ผิวหนัง เพื่อลอกผิวชั้นบนตรงบริเวณที่เกิดปัญหา โดยเลเซอร์จะผ่านแทรกเข้าไปในผิวชั้นกลาง ทำให้ผิวกระชับและเรียบเนียนขึ้น การยิงเลเซอร์แต่ละครั้งจะช่วยกำจัดเซลล์ผิวที่เสียหายหรือเสื่อมสภาพออกไป เลเซอร์ผิวหนังกลุ่มนี้ใช้แสงเลเซอร์ 2 แบบสำหรับรักษาปัญหาผิวพรรณ ได้แก่
    - คาร์บอนไดออกไซด์เลเซอร์ (CO2 Laser) คือเลเซอร์ที่มีประสิทธิภาพมาก โดยแพทย์จะยิงแสงเลเซอร์เป็นจังหวะสั้น ๆ หรือยิงแสงเลเซอร์อ่อน ๆ อย่างต่อเนื่องเข้าไปในชั้นผิวหนัง ความร้อนจากเลเซอร์จะลอกชั้นผิวบางออก เลเซอร์ชนิดนี้ช่วยกำจัดรอยแผลเป็นที่หนาและลึก ใช้รักษารอยเหี่ยวย่น แผลเป็น หูด รูขุมขนกว้างบนจมูก รวมทั้งกระเนื้อและมะเร็งผิวหนัง คาร์บอนไดออกไซด์เลเซอร์จะทำให้รู้สึกเจ็บได้ระหว่างทำเลเซอร์ และมักใช้เวลาพักฟื้นประมาณ 2 สัปดาห์
    - เลเซอร์เออร์เบียม (Erbium: YAG laser) คือเลเซอร์ที่ใช้รักษาปัญหาผิวพรรณซึ่งเกิดขึ้นตื้น ๆ ไม่ได้เกิดร่องรอยลึก เช่น ปัญหาริ้วรอยบนใบหน้า มือ ลำคอ หรือหน้าอก และมักใช้รักษาหลุมสิว แสงเลเซอร์อาจทำให้เกิดรอยไหม้บริเวณเนื้อเยื่อที่ถูกยิงเลเซอร์บ้าง รวมทั้งอาจเกิดอาการบวม รอยช้ำ หรือรอยแดงเล็กน้อยอันเป็นผลข้างเคียงของการทำเลเซอร์ ทำให้ฟื้นตัวได้เร็วกว่าการทำเลเซอร์ด้วยคาร์บอนไดออกไซด์เลเซอร์ โดยใช้เวลาพักฟื้นเพียงสัปดาห์เดียว ทั้งนี้ เลเซอร์เออร์เบียมยังเหมาะกับผู้ที่มีผิวเข้ม

    2. เลเซอร์ที่ทำให้ผิวเกิดอาการลอกเฉพาะส่วน (Fractionated Laser Resurfacing) คือเลเซอร์ผิวหนังที่ทำให้ผิวลอกชนิดหนึ่ง ใช้รักษาปัญหาผิวพรรณเฉพาะส่วน โดยแพทย์จะยิงแสงเลเซอร์บาง ๆ ผ่านเข้าไปในชั้นผิว เกิดหลุมเล็ก ๆ จำนวนมากซึ่งเป็นบริเวณที่เซลล์ผิวเก่าถูกทำลาย และกระตุ้นเซลล์ผิวที่อยู่ลึกลงไปให้ผลิตคอลลาเจนออกมา ส่วนเซลล์ผิวดีที่อยู่ล้อมรอบนั้นจะช่วยรักษาผิวหนังที่ถูกเลเซอร์ทำลาย ทำให้เกิดเซลล์ผิวใหม่ หลังทำเลเซอร์อาจเกิดรอยแดงหรือบวมเล็กน้อยซึ่งจะหายไปภายในไม่กี่วัน ผู้ที่ทำเลเซอร์ผิวชนิดนี้อาจต้องมารับการทำเลเซอร์อีก 3-5 ครั้ง โดยแต่ละครั้งให้เว้นระยะห่างอย่างน้อย 1 สัปดาห์ ทั้งนี้ ผลลัพธ์ที่ได้อาจแตกต่างกันไป บางรายอาจเห็นผลทันที และบางรายอาจต้องใช้เวลาประมาณ 2-3 เดือนจึงจะเห็นผลอย่างชัดเจน

    3. เลเซอร์ที่ไม่ทำให้ผิวเกิดอาการลอก (Non-Ablative Laser Resurfacing) คือการรักษาผิวหนังแบบรุนแรงและใช้เวลาพักฟื้นน้อยกว่าการทำเลเซอร์ที่ทำให้ผิวเกิดอาการลอก แพทย์จะใช้รังสีอินฟราเรดยิงเข้าไปที่ผิวชั้นใน โดยความร้อนของเลเซอร์จะกระตุ้นการผลิตคอลลาเจนและสร้างเซลล์ผิวใหม่ขึ้นมาแทนที่เซลล์ผิวที่ซึ่งถูกทำลาย อย่างไรก็ตาม การทำเลเซอร์ผิวหนังชนิดนี้เน้นยิงเลเซอร์เข้าไปที่ผิวชั้นใน อาจทำให้ต้องใช้เวลาหลายเดือนจึงจะเห็นผล

     การเตรียมตัวสำหรับทำเลเซอร์ผิวหนัง

     ผู้ที่ต้องการทำเลเซอร์ผิวหนังเพื่อรักษาปัญหาผิวพรรณควรเตรียมตัวให้พร้อม โดยเริ่มตั้งแต่การเลือกประเภทหรือวิธีรักษาของเลเซอร์ไปจนถึงก่อนเข้ารับการรักษา ซึ่งปฏิบัติดังนี้

    - ปรึกษาแพทย์ ผู้ที่ตัดสินใจทำเลเซอร์ผิวหนังควรเริ่มจากการปรึกษาแพทย์ โดยไปพบแพทย์ศัลยกรรมตกแต่งหรือแพทย์ที่เชี่ยวชาญด้านผิวหนัง เพื่อปรึกษาเกี่ยวกับวิธีการรักษาปัญหาผิวพรรณที่เกิดขึ้น แพทย์จะซักประวัติอาการป่วยหรือการใช้ยาที่ผ่านมา รวมทั้งกระบวนการทางการแพทย์อื่น ๆ ที่เคยเข้ารับการรักษา ทั้งนี้ หากผู้ป่วยเป็นโรคเริมที่ปากควรให้ข้อมูลดังกล่าวด้วย เนื่องจากการทำเลเซอร์ที่ใบหน้าอาจส่งผลกระทบต่อปัญหาดังกล่าว
    - ตรวจร่างกาย แพทย์จะตรวจผิวหนังบริเวณที่จะรักษา เพื่อช่วยวินิจฉัยผลลัพธ์หลังการทำเลเซอร์ กล่าวคือ แพทย์จะรักษาปัญหาผิวพรรณได้อย่างไรบ้าง รวมทั้งผิวหนังจะเกิดความเปลี่ยนแปลงอย่างไรหลังรับการรักษาด้วยเลเซอร์ผิวหนังแล้ว
    - หยุดและใช้ยาบางอย่าง ผู้ที่ตัดสินใจทำเลเซอร์ผิวหนังจะต้องหยุดใช้ยาหรืออาหารเสริมบางอย่าง เช่น ยาแอสไพริน ไอบูโพรเฟน หรือวิตามินอี เนื่องจากยาหรืออาหารเสริมเหล่านี้จะทำให้เลือดหยุดยาก ซึ่งกินเวลา 10 วันก่อนทำเลเซอร์ ส่วนผู้ที่มีประวัติป่วยเป็นโรคเริมที่ปาก จะได้รับยาต้านไวรัสก่อนและหลังทำเลเซอร์เพื่อป้องกันการติดเชื้อไวรัส ทั้งนี้ แพทย์จะให้รับประทานยาปฏิชีวนะระหว่างที่เข้ารับการรักษาเพื่อป้องกันการติดเชื้อแบคทีเรีย ทั้งนี้ ผู้ที่ทำเลเซอร์ชนิดที่ทำให้ผิวเกิดอาการลอกอาจได้รับยาทาวิตามินเอ (Topical Retinoid) สำหรับทาผิวเป็นเวลา 4 สัปดาห์ก่อนเข้ารับการรักษา
    - หยุดสูบบุหรี่ ผู้ที่สูบบุหรี่ควรงดสูบบุหรี่เป็นเวลา 2 สัปดาห์ทั้งก่อนและหลังเข้ารับการรักษา เนื่องจากการสูบบุหรี่จะทำให้ฟื้นตัวได้ช้า
    - เลี่ยงออกแดด ก่อนทำเลเซอร์ผิวหนังควรเลี่ยงออกแดดในตอนที่แดดแรง และใช้ครีมกันแดดเมื่อต้องออกแดดเสมอ เนื่องจากการออกแดดและโดนแดดแรงมากกว่า 2 เดือนก่อนทำเลเซอร์นั้น อาจทำให้บริเวณผิวหนังที่ทำเลเซอร์เปลี่ยนสีและไม่สม่ำเสมอ
พบแพทย์